کلیفورد گیرتز، از پوزیتیویسم تا انسان‌شناسی تفسیری

author

  • احمد نادری استادیار گروه انسان‌شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
Abstract:

کلیفورد گیرتز و میراث فکری وی یکی از برجسته‌ترین رویکردهای نظری، نه تنها در انسان‌شناسی، بلکه در علوم اجتماعی و علوم انسانی معاصر است. برنامه نظری گیرتز در انسان‌شناسی را می‌توان از خلال سنت‌هایی که پایه‌های اصلی تفکر وی را تشکیل می‌دهند درک، تجزیه و تحلیل نمود. گیرتز با تلفیق سنت ایده‌آلیسم آلمانی و رویکردهای هرمنوتیک قاره‌ای؛ با میراث فکری وبر و پارسونز در جامعه‌شناسی؛ رویکرد فلسفه تحلیلی ویتگنشتاین؛ و مهم‌تر از همه سنت انسان‌شناختی مطالعات میدانی، مشاهده مشارکتی و اتخاذ رویکردهای اتیک در این حوزه؛ به پایه‌گذاری سنتی اهتمام ورزید که سبب چرخشی پارادایمی، در مجموعه علوم اجتماعی گردید. این مقاله، به بررسی رویکرد روشی گیرتز در حوزه انسان‌شناسی، با تاکید بر دو کار عمده وی، یعنی تفسیر فرهنگ‌ها و صورت‌بندی مجدد تفکر اجتماعی پرداخته است و از خلال بررسی سنت‌های فکری موثر و همچنین زمینه اجتماعی تفکر وی، سعی در به دست دادن خوانشی کلی از دیدگاه روشی وی در حوزه علوم انسانی و اجتماعی به‌طور کل و انسان‌شناسی به‌طور خاص دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

کلیفورد گیرتز، از پوزیتیویسم تا انسان شناسی تفسیری

کلیفورد گیرتز و میراث فکری وی یکی از برجسته ترین رویکردهای نظری، نه تنها در انسان شناسی، بلکه در علوم اجتماعی و علوم انسانی معاصر است. برنامه نظری گیرتز در انسان شناسی را می توان از خلال سنت هایی که پایه های اصلی تفکر وی را تشکیل می دهند درک، تجزیه و تحلیل نمود. گیرتز با تلفیق سنت ایده آلیسم آلمانی و رویکردهای هرمنوتیک قاره ای؛ با میراث فکری وبر و پارسونز در جامعه شناسی؛ رویکرد فلسفه تحلیلی ویت...

full text

نگاهی بر رویکرد تفسیری کلیفورد گیرتز با تأکید بر تفسیر او از پدیده دینی

سهم نظری کلیفورد گیرتز در شکل دادن به انسان شناسی جدید بسیار فراتر از انسان شناسی امریکا و از حوزة خاص او یعنی انسان شناسی تفسیری و تحلیل فرهنگ های گروهی از جوامع آسیای شرقی و شمال آفریقا بسیار فراتر می رود. گیرتز، نوآوری های خاصی را در روش شناسی انسان شناسی به وجود آورد و در عین حال از خلال آثار خود توانست نشان دهد که چگونه می توان رویکردی اتیک را با مشاهدة مشارکتی در جامعه ای بیگانه با پژوهشگ...

full text

بررسی انتقادی رویکرد تفسیری در مطالعهی دین: نقد نظریات کلیفورد گیرتز درباب دین با تکیه بر آرای مرتضی مطهری

دین به‌منزله‌ی یکی از ارکان زندگی انسان، مورد‌مطالعه‌ی رویکردهای مختلف علوم انسانی و اجتماعی ازمنظر درون‌دینی و برون‌دینی قرار گرفته است. تفسیرگرایی با جهت‌گیری برون‌دینی، از‌جملهفراگیرترین این رویکردهاست که کلیفوردگیرتز را می‌توان یکی از‌اندیشمندان برجسته‌ی آن به‌شمار آورد؛ وی انسان‌شناسی است که با رویکرد تفسیرگرایانه و گرایش نمادگرا به مطالعه‌ی دین در جوامع مختلف پرداخته است. از‌دیگر‌سو، مرتض...

full text

مناسک دینی از دیدگاه کلیفورد گیرتز (با تأکید بر کارکرد آنها)

مناسک و آیین­ها­ را می­توان از ارکان بنیادین هر دین به شمار آورد که شخص به واسطۀ مشارکت در آنها قصد ارتباط با امر مقدس را دارد. فهم مناسک و نقش و کارکرد آنها، به ویژه در عرصۀ جمعی و فردی از جمله موضوعاتی است که توجه جامعه شناسان و انسان­شناسان دین را به خود معطوف ساخته است. در این میان کلیفورد گیرتز در مقام یکی از انسان­شناسان دین معاصر، بر اساس رویکرد تفسیری خویش و با تکیه بر مشاهدات عینی، تحل...

full text

مقایسة آراء امیل دورکیم و کلیفورد گیرتز در زمینة دین با تأکید بر رویکرد آنها

دین همواره به مثابة یکی از ارکان زندگی انسان، از چشم اندازهای گوناگون مورد ارزیابی و تحلیلقرار گرفته است. مطالعة دین از منظر جامعه شناختی و انسانشناختی از جمله چشم اندازهایی بهشمار میآید که در عصر حاضر با اقبال فراوانی روبه رو شده است. در این میان، از یک سو آراء واندیشه های بزرگان جامعه شناسی کلاسیک مانند آگوست کنت 3، کارل مارکس 4، امیل دورکیم 5 واسپنسر 6، و از دیگر سو افکار کسانی مانند کلیفورد...

full text

کلیفورد گیرتز و دﻳﺪﮔﺎه تقسیری او در ﺑﺎب دﻳﻦ و فرهنگ

ﺑﻲ ﺗﺮدﻳﺪ ﻛﻠﻴﻔﻮرد ﮔﻴﺮﺗﺰ از ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ و اﺛﺮﮔﺬارﺗﺮﻳﻦ ﻣﺮدم ﺷﻨﺎﺳﺎن ﻣﻌﺎﺻﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺮﻗﺮارﻛﺮدن ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺑﻴﻦ ﺗﻔﺴﻴﺮ و ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻗﺪﻣﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪه در ارﺗﻘﺎی ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻣﺮدم ﺷﻨﺎﺳﻲ در ﻣﻴﺎن داﻧﺸﻬﺎی اﻧﺴﺎﻧﻲ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﺮداﺷﺘﻪ اﺳﺖ .ﺟﺎﻳﮕﺎه او را در ﻣﺮدم ﺷﻨﺎﺳﻲ و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ و دﻳﻦ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻣﺎﻛﺲ وﺑﺮ در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﺮد .او از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺎﻟﻜﻮت ﭘﺎرﺳﻨﺰ ﺑﺎ آرای ﻣﺎﻛﺲ وﺑﺮ آﺷﻨﺎ ﺷﺪ و ﺗﻼش ﻛﺮد ﺗﻔﻬﻴﻢ و ﺗﻔﺴﻴﺮ را در ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻓﺮ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 1

pages  84- 61

publication date 2012-08-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023